Το 1813 ιδρύεται στην Αθήνα η υπο Αγγλική επιρροή και προστασία ''Φιλόμουσος Εταιρεία.''
Ιδρυτές της θεωρούνται ο έμπορος και μεταφραστής Ιωάννης Μαρμαροτούρης, ο Πέτρος Ρεβελάκης ο Αλέξανδρος Χωματιανός, ο Ιωάννης Τατλίκαρος και ο Γεώργιος Σοφιανός, ενώ κρίσιμη ήταν λίγο αργότερα η επιλογή του Άνθιμου Γαζή ως μέλους, αφού εκτός απο τη σύνδεση της ''Φιλόμουσου'' με τη Σχολή ''Ψυχής Άκος'' που είχε δημιουργήσει στις Μηλιές Πηλίου, πρόσφερε στην εταιρεία αθρόες εγγραφές επιφανών Ελλήνων του εξωτερικού, όπως του Μητροπολίτη Ουγγροβλαχίας Ιγνάτιου και του Καποδίστρια.
Σκοπός της Εταιρείας ήταν η ανάδειξη και διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς των Ελλήνων και η Ελληνοκεντρική εκπαίδευση των νέων, αλλα με βαθύτερο στόχο την αποκατάσταση του Έθνους.
Ο Καποδίστριας παραδέχτηκε μεταγενέστερα οτι τα έσοδα του έρανου του 1814 υπέρ της ''Φιλόμουσου Εταιρείας,'' διατέθηκαν για τις ανάγκες της ''Φιλικής Εταιρείας.''
Οι συνδρομητές της Εταιρείας διαιρούνταν σε δύο βαθμούς με βάση το μέγεθος της δωρεάς τους, αυτές των ''Συνηγόρων'' και των ''Ευεργετών.''
Αντίγραφο δαχτυλιδιού της Φιλόμουσου
Εταιρείας Αθηνών, με χαραγμένη τη Γλαύκα,
που ανήκε στον ''Φιλικό'' Θεοχάρη Ρέντη