Γαλατάς

Γαλατάς

 Υψόμ. 380 μ.

  Σε απόσταση περίπου 2 χιλιομέτρων βόρεια του Ακαλοχωρίου και βόρεια του λόφου Κεφάλα, βρίσκεται ο οικισμός Γαλατάς.

  Η ίδρυση του οικισμού ανάγεται τουλάχιστον στη Β' Βυζαντινή περίοδο, ενώ πιθανόν η ονομασία του οφείλεται στον πρώτο οικιστή του (Γαλατάς).

  Αναφέρεται πρώτη φορά σε έγγραφο του νοταρίου του Χάνδακα P. Pizolo το 1300 και την ίδια περίπου περίοδο στο Ενετικό κατάστιχο των χωριών του Σεξτερίου του Αγίου Παύλου.

 Εντικές Απογραφές 

1577                    ''Galata''   (Fr. Barozzi)

1583    122 κάτ.  ''Galatta''  (P. Castrofylaka)

1630                    ''Galata''   (Bassilicata)

 

  Κατα την πρώιμη περίοδο της Τουρκοκρατίας καταγράφονται μουσουλμανικοί και χριστιανικοί κλήροι στο χωριό, ενώ είναι βέβαιο οτι κατα τον 18ο αιώνα έγιναν πολλοί μαζικοί εξισλαμισμοί, έτσι που απο τα μέσα του 19ου αιώνα κατοικούνταν μόνο απο Τουρκοκρητικούς.

  Το 1842 αναφέρεται απο τον Χουρμούζη Βυζάντιο ''έχον πριν 62 οθωμαν. οικογέν. και 1 ελαιοτρ. ήδη έχει 15 οικογ.

  

 Οθωμανικές Απογραφές 

1650    13  άγαμ. φορολ.    ''Galata''

            35 νοικοκ. φορολ.  

1671    20 χαράτσα            ''Galata''

1834    Δέν αναφέρεται

1881  143 Οθωμ. κάτ.        ''Γαλατάς''   (Δήμος Αγίων Παρασκιών)

 

  Κατα την ταραχώδη περίοδο του 1896-1898 ο οικισμός καταστράφηκε και ερημώθηκε, ενώ οι κάτοικοι του στην πλειονότητα τους μετανάστευσαν στη Μικρά Ασία, έτσι που στην απογραφή του 1900 είχε μόλις 11 κάτοικους, των οποίων δεν αναφέρεται πλέον η θρησκεία.

  Το 1910 αναφέρεται στα ''Εν Κρήτη Ελώδη μέρη'' του Δημ. Βουλγαρίδη, αφού βρίσκεται σε απόσταση περίπου 200 μέτρων ανατολικά του Βωνιανού ποταμού, τα στάσιμα νερά του οποίου προκαλούν την ανάπτυξη ελωδών πυρετών που προσβάλουν κατ΄ έτος το 50% των κατοίκων του οικισμού.

 Απογραφή Κρητικής Πολιτείας 

1900    11 κάτ.  ''Γαλατάς''  (Δήμος Αγίων Παρασκιών)

 

  Μετά την ταραχώδη περίοδο του τέλους του 19ου αιώνα και την εγκατάλειψη του οικισμού απο τους μουσουλμάνους κάτοικους του, ο Γαλατάς κατοικήθηκε απο χριστιανούς κάτοικους και άρχισε ξανά να αναπτύσεται.

  Το 1925 ο οικισμός προσαρτήθηκε στην κοινότητα Βώνης, ενώ το 1997 αποσπάστηκε απο την κοινότητα Βόνης και προσαρτήθηκε στο Δήμο Θραψανού. 

  Με τη διάλυση του Δήμου Θραψανού το 2010 και την εφαρμογή του Σχεδίου Καλλικράτης, ο Γαλατάς προσαρτήθηκε στο Δήμο Μινώας Πεδιάδος.

 Ελληνικές Απογραφές 

1920     123 κάτ.  ''Γαλατάς''  (Αγροτ. Δήμος Αστριτσίου) 

1928     168 κάτ.       >>           (Κοινότ. Βώνης)

1940     181 κάτ.       >>

1951     179 κάτ        >>  

1961     211 κάτ.       >>

1971     157 κάτ.       >>

1981     108 κάτ.       >>

 

Χάρτης

wikimapia.org

 

Πηγές

Σ. Σπανάκης - Πόλεις και χωριά της Κρήτης

Ι. Φαντάκης - Οικισμοί της Κρήτης κατα τη Β΄Βυζαντινή περίοδο

Ν. Ανδριώτης - Οικισμοί της Ανατολικής Κρήτης

Δ. Τζουγκαράκης - Παρατηρήσεις στο χαρακτήρα των Βυζαντινών οικισμών της Κρήτης.

Χ. Βυζάντιος - Κρητικά

Δ. Βουλγαρίδης - Τα εν Κρήτη ελώδη μέρη.

digitalcrete.ims.forth.gr