Ο Γιώργος Αρετάκης, ή Καπετάν Σφακιανός, γεννήθηκε στο Σπήλι το 1900.
Σε ηλικία μόλις 16 ετών κατατάχθηκε εθελοντής στον Ελληνικό στρατό. Το 1922 πολέμησε στο Μικρασιατικό μέτωπο, ενώ συμμετείχε στο κίνημα του 1935 κατά της κυβέρνησης Τσαλδάρη, γεγονός που του στοίχισε την απόταξη του απο τον στρατό ως Βενιζελικός, με το βαθμό του λοχαγού.
Διορίστηκε υπάλληλος της Τράπεζας της Ελλάδος σε υποκατάστημα στον Πειραιά και παντρεύτηκε την Αντιγόνη Γιακουμογιαννάκη με την οποία απέκτησαν μια κόρη την Αικατερίνη.
Με την είσοδο της Ελλάδας στον Β' Παγκόσμιο πόλεμο, ο Καπετάν Σφακιανός ανακλήθηκε στο στρατό και πολέμησε στο Αλβανικό μέτωπο με την 5η μεραρχία Κρητών οπου και διακρίθηκε.
Μετά την κατάληψη της Ελλάδας απο τα Γερμανικά στρατεύματα ο Καπετάν Σφακιανός βρέθηκε εγκλωβισμένος στην Πελοπόννησο, οπου άρχισε και την αντιστασιακή του δράση εισχωρώντας στο ΕΑΜ στις αρχές του 1943.
Οι πολεμικές του γνώσεις και η ηγετική του φυσιογνωμία τον ανέδειξαν σύντομα σε κορυφαίο στέλεχος του ΕΛΑΣ στην Πελοπόννησο.
Γεώργιος Αρετάκης ή Καπετάν Σφακιανός
Ωστόσο ένα μελανό περιστατικό στιγμάτισε την ιστορική του διαδρομή στην αντίσταση, όταν τον Σεπτέμβριο του 1943, επιτέθηκε στη μικρή αντάρτικη ομάδα του ΕΟΕ (Ελευθέρα Ορεινή Ελλάς) παρακλάδι του ΕΔΕΣ (Εθνικός Δημοκρατικός Ελληνικός Σύνδεσμος) στην Πάτρα, με αρχηγό τον Υπολοχαγό Χρήστο Δροσόπουλο. Της επίθεσης αυτής, είχε προηγηθεί επίθεση της ΕΟΕ σε τμήμα του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου που οδηγούσε Ιταλούς αιχμαλώτους στη διοίκηση του 12ου Σύνταγματος της οργάνωσης, γεγονός που χαρακτηρίστηκε ως παραβίαση της Συμφωνίας του Δυρραχίου, που είχαν υπογράψει όλες οι αντάρτικες ομάδες.
Οι αιχμάλωτοι του ΕΟΕ οδηγήθηκαν στα Μελίσσια Αχαΐας οπου δικάστηκαν απο ανταρτοδικείο σε θάνατο.
Στις 26 Σεπτεμβρίου 1943, ο Χρήστος Δροσόπουλος και δύο αξιωματικοί απο την ομάδα του, εκτελέστηκαν απο αντάρτες του ΕΑΜ στα Μελίσσια.
Τον Οκτώβριο του 1943 επικεφαλής 400 ανταρτών, ο Καπετάν Σφακιανός επιτέθηκε σε τάγμα 97 Γερμανών που εκτελούσαν αναγνωριστικές επιχειρήσεις εντοπισμού του αρχηγού του ΕΛΑΣ Πελοποννήσου Δημήτρη Μίχου στην Κερπινή Αχαΐας. Στη μάχη που ακολούθησε σκοτώθηκαν 4 Γερμανοί και αιχμαλωτίστηκαν 82, τους οποίους οι αντάρτες θέλησαν να ανταλλάξουν με κομουνιστές κρατούμενους στην Πάτρα, (κατά κάποιους) ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Νίκος Ζαχαριάδης.
Οι διαπραγματεύσεις κατέληξαν σε αποτυχία και οι Γερμανοί αιχμάλωτοι κατόπιν πιέσεων και των Άγγλων εκτελέστηκαν, γεγονός που οδήγησε στα τραγικά γεγονότα του ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων και των γύρω χωριών.
Το 1944, βρίσκει τον Καπετάν Σφακιανό αρχηγό του 8ου Συντάγματος του ΕΑΜ Λακωνίας. Απο τη θέση αυτή, πολέμησε εναντίον του Γερμανικού στρατού κατοχής αλλά και των Ταγμάτων Ασφαλείας, που κατα την περίοδο αυτή ήταν σε πλήρη ακμή.
Το καλοκαίρι του 1944 απέκρουσε τις μεγάλες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του Γερμανικού στρατού και των Ταγματασφαλιτών, έλαβε μέρος στη μάχη της Σελλασιάς με μεγάλες απώλειες για τους Γερμανούς, ενώ είχε πρωταγωνιστικό ρόλο και στα γεγονότα του Μελιγαλά Μεσσηνίας, που ξεκίνησαν στις 5 Σεπτεμβρίου 1944, όταν τα Γερμανικά στρατεύματα αποχώρησαν απο την Καλαμάτα, αφήνοντας μέρος του οπλισμού τους στα Τάγματα Ασφαλείας και την Κατοχική Χωροφυλακή, καθιστώντας τους κυρίαρχους της πόλης.
Το ΕΑΜ που είχε ήδη απο τις 15 Αυγούστου 1944 αναγνωριστεί ως συμμαχικό σώμα απο την εξόριστη Ελληνική κυβέρνηση, έστειλε τελεσίγραφο παράδοσης στους Ταγματασφαλίτες της Καλαμάτας, οι οποίοι αρνήθηκαν την παράδοση, δείχνοντας έτσι στους Εαμίτες τον μονόδρομο της ένοπλης συμπλοκής για τον έλεγχο της πόλης, που άρχισε στις 9 Σεπτεμβρίου και κατέληξε με νίκη του ΕΑΜ.
Άνδρας του Τάγματος Ευζώνων ή Ταγματασφαλίτης,
ή υποτιμιτικά Γερμανοτσολιάς, φυλά το πτώμα
κραμασμένου αντάρτη.
Οι Ταγματασφαλίτες της Καλαμάτας κατέφυγαν στο Μελιγαλά, οπου βρισκόταν και το αρχηγείο τους αλλα και ισχυρή δύναμη τουλάχιστον 800 ανδρών. Το ΕΑΜ επιτέθηκε στο Μελιγαλά με δύναμη 1200 ανδρών και επικράτησε των Ταγματασφαλιτών. Της επικράτησης αυτής, ακολούθησαν μεγάλες σφαγές, τις οποίες αργότερα ακόμα και η ηγεσία του ΕΑΜ καταδίκασε. Τμήμα των συλληφθέντων Ταγματασφαλιτών οδηγήθηκε στην Καλαμάτα, οπου το εξαγριωμένο πλήθος έσπασε τον κλοιό των πολιτοφυλακών και τους λυντσάρησε, ενώ πολλοί κρεμάστηκαν επι τόπου.
Με την αναχώρηση των Γερμανών απο την Ελλάδα, την ένταξη της χώρας στη Δυτική Συμμαχία με τις ευλογίες της Σοβιετικής Ένωσης και τη σύναψη της συμφωνίας της Βάρκιζας τον Φεβρουάριο του 1945, η οποία άφηνε εκτεθειμένους νομικά τους συμμετέχοντες στα Δεκεμβριανά, μέρος των δυνάμεων του ΕΛΑΣ και του ΕΑΜ ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Καπετάν Σφακιανός, αρνήθηκαν να παραδώσουν τα όπλα και συνέχισαν τον ένοπλο αγώνα αυτή τη φορά κατά της νεοσύστατης διορισμένης απο τους Άγγλους Ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και των πρώην Ταγματασφαλιτών ή Γερμανοτσολιάδων, που μετά το τέλος του πολέμου, αντί να δικαστούν ως δοσίλογοι, πλαισίωσαν τον Ελληνικό στρατό και χωροφυλακή.
Ο Καπετάν Σφακιανός κατέφυγε στα βουνά της Πελοποννήσου οπου πρωτοστάτησε στη συγκρότηση του ΔΣΕ (Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδος) Πελοποννήσου.
Απο τις αρχές του 1945, έστησε το αρχηγείο του στη Μάνη και άρχισε επιχειρήσεις κυρίως στη νότια Πελοπόννησο.
Σημαία του ΔΣΕ (Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδος)
Το 1946 σε δικαστήριο δοσίλογων που έγινε στην Πάτρα, ο Καπετάν Σφακιανός δικάστηκε ερήμην σε ισόβια κάθειρξη για την εκτέλεση του Δροσόπουλου και δύο αξιωματικών του και τη διάλυση της αντάρτικης ομάδας του.
Μάρτυρες που κατέθεσαν στη δίκη πάντως, υποστήριξαν οτι ο Καπετάν Σφακιανός, που ήταν και πρόεδρος του ανταρτοδικείου δήλωσε αντίθετος με την εκτέλεση.
Τον Φεβρουάριο του 1947, ο Καπετάν Σφακιανός, επικεφαλής του σώματος που κατέλαβε τη Σπάρτη, απελευθέρωσε απο τις φυλακές 224 πολιτικούς κρατούμενους. Αργότερα μετακινείται στη βόρεια Πελοπόννησο και αρχίζει επιχειρήσεις στους νομούς Αχαΐας και Ηλείας, παίρνοντας μέρος σε πολλές μάχες εναντίον του κυβερνητικού στρατού αλλα και παρακρατικών οργανώσεων όπως η ΜΑΥ (Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου) τμήμα της οποίας διέλυσε στο Χάβαρι Ηλείας.
Τμήμα ένοπλων ρασοφόρων του ΜΑΥ Θεσσαλίας.
Με το σχηματισμό της ΠΔΚ (Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση) ή Κυβέρνησης του Βουνού, ο Καπετάν Σφακιανός παρασημοφορείται για τη δράση του και προάγεται στο βαθμό του Αντισυνταγματάρχη. Τον Φεβρουάριο του 1948, καταλαμβάνει με θεαματικό τρόπο το Αίγιο και τον Απρίλιο του 1948 λαμβάνει μέρος στην κατάληψη των Καλαβρύτων.
Αυτή φαίνεται να είναι και η τελευταία επιτυχία του Καπετάν Σφακιανού, αφού απο την περίοδο αυτή αρχίζουν οι μεγάλες και συστηματικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης με τη βοήθεια και των Άγγλων και Αμερικανών, οι οποίες οδήγησαν σταδιακά στην αποδυνάμωση και τελικά στη διάλυση των αντάρτικων ομάδων σε όλη την Ελλάδα, μέχρι τις αρχές του 1949.
Τον Μαρτη του 1949, ο Καπετάν Σφακιανός, αποφεύγοντας τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις φθάνει στον νότιο Ταΰγετο με ολιγομελή ομάδα, οπου προσπαθεί να βρεί τρόπο να γυρίσει στην ιδιαίτερη πατρίδα του, την Κρήτη.
Είχε βρεί καταφύγιο στη δυτική Μάνη, κοντά στο Ταίναρο, οπου περίμενε νε βρεί καΐκι για την Κρήτη. Κάτοικοι των χωριών Νυμφίο και Κοτρώνα αντιλήφθηκαν τις κινήσεις του και κινητοποίησαν ταγμα της Χωροφυλακής και άνδρες των γύρω χωριών και κινήθηκαν προς τη σπηλιά Βαγιολάγκαδο, λημέρι των ανταρτών.
Η μαχη που ακολούθησε ήταν μοιραία για τους 5 αντάρτες που έπεσαν τελικά μαχόμενοι. Τα κεφάλια τους αποκόπηκαν και περιφέρθηκαν ως τρόπαια στα γύρω χωριά.
Σήμερα , η μνήμη του Καπετάν Σφακιανού δεν έχει αποκατασταθεί ως αντιστασιακού, αφού βασικό εμπόδιο στη διαδικασία αυτή μένει η απόφαση του 1946 του ειδικού δικαστηρίου δοσίλογων της Πάτρας.
Πηγές