Τα πλοία της Επανάστασης του 1866

 Με το ξέσπασμα της Κρητικής Επανάστασης στις αρχές του 1866, κάθε μορφή θαλάσσιας συγκοινωνίας διακόπηκε, λόγω του Ναυτικού αποκλεισμού που επέβαλε δια του ισχυρού στόλου της η Οθωμανική Αυτοκρατορία, προκειμένου να ανακόψει τον ανεφοδιασμό των Επαναστατών.

    Στη δύσκολη αυτή περίοδο, η Ελληνική κυβέρνηση σε συνεννόηση με την ''Κεντρική Επιτροπή Αγώνα,'' διέθεσε μερικά ξύλινα ιστιοπλοϊκά, που σκοπό τους είχαν να σπάνε κάθε φορά τον Τουρκικό ναυτικό αποκλεισμό και να εξυπηρετούν τις ανάγκες του νησιού.

   Η υπεροχή όμως του Τουρκικού στόλου, αποτελούμενου ήδη κατά μεγάλο μέρος από μεταλλικά ατμοπλοϊκά σκάφη ήταν καθολική και δεν είναι λίγα τα παραδείγματα που Ελληνικά σκάφη και πληρώματα θυσιάστηκαν στην προσπάθεια τους να σπάσουν το ναυτικό αποκλεισμό, σε άνισες και προδικασμένες μάχες.

    Η λύση δόθηκε από τη ''Συριανή,'' η οποία πρόσφερε οικειοθελώς προς ενίσχυση του αγώνα, τα δύο από τα τρία πρώτα πλοία της, το ''Ύδρα'' και το ''Πανελλήνιον.''

   Το ''Ύδρα'' εκτέλεσε μόνο δύο πλόες στην επαναστατημένη Κρήτη, ενώ το ''Πανελλήνιον''εκτέλεσε εννέα ή κατ΄ άλλους δέκα ταξίδια.

    Το μικρό μέγεθος όμως, η μικρή ταχύτητα του αλλά και το μεγάλο βύθισμα σε σχέση με το μέγεθος του,  αποτέλεσαν αξεπέραστα προβλήματα, έτσι που σύντομα στην ‘’Κεντρική Επιτροπή Αγώνα’’  των Κρητών, παραχωρήθηκαν τρία ακόμα πλοία, τα ''Αρκάδι'' ''Κρήτη Ι'' και ''Ένωσις,'' τα οποία αγοράστηκαν με χρηματοδότηση Ελλήνων του εξωτερικού και το ''Πανελλήνιον'' αποσύρθηκε.

    Τα ταξίδια που πραγματοποίησαν τα πλοία αυτά, δεν ήταν τακτικά, αλλά είχαν τη μορφή επιχειρήσεων και τη μεταφορά κυρίως πολεμικού υλικού, τροφίμων, εθελοντών πολεμιστών και πολιτικών προσώπων, ενώ κατά τον απόπλου τους από την Κρήτη, συνήθως μετέφεραν πρόσφυγες.